بر کرانه غدیر
محمدرضا حکیمی
سخن از چشمهساران است که همینسان میجوشند و در مهتاب شبان، میان سبزهزارها فرو میروند.
سخن از اصالت روشنایی است و اصالت جوشش و زندگی و اصالت روز و آفتاب.
سخن این نیست که فقط بحثی کنیم درباره غدیر و حدیثی... و همین.
سخن این است که چه بوده است و چه شده است و چگونه بایسته است که باشد؟
چشمهساران میجوشند؛ گیاهان میرویند؛ رودهای عظیم، غرّشکنان از لای صخرههای وحشی عبور میکنند و سر به دامن دشتها میگذارند. جنگلها در اسرار و اعماق خویش، غرق میشوند. بارانها میبارند و از رگههای کوهها و تپهها سرازیر میگردند. گردبادهای وحشی در صحراهای داغ به راه میافتند. غروبها فرا میرسند و کوهساران در شکوه کبود رنگ خویشتن میخوابند.
ستارگان طلوع میکنند و بر سطح این اقیانوس واژگون میتابند و سحرگاهان کم کم در ساحل آفتاب گم میشوند. نهرها جاری هستند، و کوهها در حشمت خود غرق و مهتاب با عصمت خویش، تابان و نسیم در گلستانها نرمگذر، و تکدرختها در گوشههای ابهامآمیز دشتها یا در خم کوههای بلند ایستاده و همه چیز هست و چشمه ساران باز هم میجوشند و خورشید همچنان میدمد، و پس از این که جهان در موسیقی شب غرق است، باز روز میرسد و روزها... .
عید غدیر، از اعیاد بزرگ اسلامی است که ملتهای مسلمان در روزگارهای گذشته نیز ـ بنا بر تصریح جمعی از مورخان و محققان ـ به بزرگداشت آن و تجلیل مراسم آن اهتمامی به سزا داشتهاند، و در تجدید خاطرات سعادتبخش «غدیر» میکوشیدهاند. در سخنان ابوریحان بیرونی، عبدالملک ثَعالِبی، ابن طلحه شافعی، ابن خَلِّکان و... حقایق یاد شده، یادآوری گشته است. ابوریحان میگوید:
عید غدیر، از جمله عیدهایی است که اهل اسلام مراسم آن را برگزار میکنند.1
علامه امینی، فصلی به عنوان: «عید الغدیر فی الاسلام» نگارش کرده است و مطالب بسیاری در این باره آورده است و حدیثی از پیامبر اکرم(ص) نقل کرده است که فرمود:
برترین عیدهای امت من، عید غدیر خم است... .2
از مراسم ویژه اعیاد، تبریک گفتن است؛ چنان که در «عید غدیر» و در حضور پیامبر اکرم(ص) این کار انجام یافت. موضوع فرمان پیامبر اکرم(ص) در روز غدیر، به جمعیتهای حاضر ـ حتی زنان خود ـ که به علی(ع) تبریک و تهنیت بگویند، در تاریخ مشهور است. حدیث تهنیت گفتن شیخین را نیز شصت نفر از عالمان اهل سنت نقل کردهاند3 و چنان که صاحب «الغدیر» استنباط کرده است و از مطالب سرشاری که در کتابهای حدیث و تاریخ راجع به عید غدیر و حدیث تهنیت وجود دارد، دو مطلب روشن میگردد:
1. این که این عید اختصاص به شیعه نداشته است و همه مسلمانان این روز را عید میدانستهاند؛ چنان که ابوریحان بیرونی بدان تصریح کرده است؛ اگر چه امروز ممکن است اذهان جمعی از امت را از این حقیقت انحراف داده باشند.
2. این که عید گرفتن «غدیر» متصل است به عهد خود پیامبر(ص) و حتی آغاز آن، همان روز 18 ذیحجه سال دهم هجرت است که برای مردم، مقام جانشینی پیامبر و پیشوایی در دین معلوم گشت و پیامبر مردم و حتی زنان را به تهنیت گفتن به علی(ع) امر کرد.
امروز باید رهبران افکار اجتماع، در شرق و غرب ممالک اسلام، به اهمیت این موضوع بیشتر توجه کنند و با وسایل گوناگون، این روز را که به حق روز شالودهریزی عدالت عمومی است، به تودهها بشناسانند.
پاورقیها:
1. الآثار الباقیه، ص 334، ترجمه فارسی، ص 395.
2. الغدیر، ج 1، ص 283.
3. الغدیر، ج 1، ص 283ـ272.
منبع : سایت al-ghadir.org (به نقل از نشریه پرسمان شماره ??- پایگاه
سخنی با پژوهشگران و محققان گرامی
کتاب شناسی
اولین پایگاه تخصصی کتاب شناسی و مأخذ شناسی
[عناوین آرشیوشده]